Uzun Pozlama (Long Exposure) nedir?
Uzun pozlama konusundan önce fotoğrafta diyafram (apertür), enstantane (perde açıklığı) ve ISO üçlüsünün öneminden ve doğru pozlamadan önceki yazılarımda bahsetmeye çalıştım. Bunun için Temel Fotoğrafçılık kategorisini ziyaret edebilirsiniz. Pozlama süresini, yani diyaframdan geçen ışığın sensör üzerinde kalma süresini “enstantane” olarak tanımlıyoruz. Enstantane değerleri marka ve modellere göre değişmekle birlikte, genellikle 1/8000sn- 30sn arasında değişkenlik gösterebilmektedir.
30 sn.den daha yüksek sürelerde pozlama yapmak için makinelerimizde bulunan BULB modunu kullanabiliriz. Bulb modu, bir süre sınırı olmadan 30 saniyenin üzerine (1dk, 5dk, 10dk, 30dk gibi) çıkabildiğimiz bir moddur.
Pozlamamızın “uzun” olarak tanımlanabilmesi için, enstantane değerimizin 1/15 saniyenin altında ki 1/10, 1/4, 1/2 , 1’’, 2’’, 4’’ …. 30’’ (ya da BULB) değerlerde olması gerekmektedir.
Bu teknik, bazen ortamdaki ışığın yetersiz olmasından dolayı zorunluluktan, bazen de fotoğrafımıza estetik katmak, özellikle hızlı hareket eden cisim, araç ve en önemlisi akarsu ve şelalelerde “tül” hissini yaratmak için kullanılmaktadır. Yıldız pozlamada ve yıldız izlerinin yaratılmasında da uzun pozlama kullanılmaktadır. Ancak bu konuyu ayrı bir yazıda açıklamak daha iyi olacaktır.
Nasıl yapılır?
Bu tekniği kullanırken, özellikle 1/10’dan daha düşük değerlerde, makinemizi bir monopod, tripod veya benzer bir ekipman üzerine sabitlemek ve pozlama esnasında titreşimlere engel olmak çok önemlidir. Ayrıca, perde (obtüratör) uzun süre açık kalacağı için, diyaframı mümkün olduğunca en kısık değere getirerek, sensöre düşen ışık miktarını azaltmalıyız.
Bununla birlikte ISO değerini de en düşük değere getirmek hem bize daha uzun bir pozlama süresi verecek hem de daha temiz grainsiz fotoğraflar elde etmemizi sağlayacaktır.
Örnekteki fotoğrafta olduğu gibi, açık havada, ışık seviyesinin iyi olduğu bir ortamda, ışığı tutmak için ND (Neutral Density – Nötr Yoğunluk) filtre kullanmanız gerekebilir.
Koyu ND filtre kullandığımız durumlarda, makineniz geceleri olduğu gibi odak noktasını seçmede zorlanacağı için otomatik odaklamayı kullanamayacaksınız. Filtreyi takmadan önce odaklamayı yapıp sonrasında manuel odaklama moduna alarak bu sorunu çözebilirsiniz. Çekim esnasında manuel mod kullanarak veya pozlama telafisi ile ideal sürenizi bulabilirsiniz. Deneme yanılma ile doğru pozlamayı ikinci ya da üçüncü denemede tutturabilirsiniz.
Kullanacağımız ekipmanlar nelerdir?
1. Öncelikle bulanık olabilecek bir uzun pozlamanın önüne geçmek ve görüntüyü sabitlemek için mutlaka tripod ya da monopod kullanmalısınız. Piyasada 50 ₺ – 15.000 ₺ arasında değişen fiyatlarda, bütçenize ve ihtiyacınıza uygun bir tripod edinebilirsiniz.
2. Deklanşöre basarken elinizle yaratacağınız titreşimin önüne geçmek için kablolu veya kablosuz bir uzaktan kumanda kullanın.
3. Yukarıda da bahsettiğim gibi, sensöre fazla miktarda ışığın düşmesini engellemek için filtreler kullanın. Özellikle ND fitreler farklı stoplarda ışığı etkin bir şekilde azaltmaktadırlar. ND filtreler sabit ve değişken değerli olarak piyasada mevcuttur. Ayrıca dairesel (circular) veya kare seçenekleri vardır. Dairesel filtreler mevcut lenslerin önüne doğrudan takılabilirken, kare filtreler için ayrıca montaj aparatı gerekmektedir.
Bunlar ve diğer ekipmanlar için İstanbul Sirkeci’de bulunan fotoğrafçıların uğrak yeri Hayyam Çarşısını mutlaka ziyaret edin. Eğer benim gibi şu an buna imkanınız yoksa internet üzerinden bu ürünleri alabilirsiniz. Ben bunun için uzun zamandır fotografium.com sitesini kullanıyorum. Kesinlikle tavsiye ederim.
Umarım yazım faydalı olmuştur. Kendi uzun pozlama fotoğraflarımı paylaştığım galerime ulaşmak için tıklayınız… Uzun pozlama ile bağlantılı ama bence hazırlıkları ve ekipmanları açısından biraz daha farklı olan Yıldız Pozlama ve Yıldız İzleri (Star Trails) yazımı mutlaka okuyun. Temel Fotoğrafçılık ve Fotoğrafta Kompozisyon Kuralları ile ilgili yazılarımı da beğeneceğinizi umuyorum.
Işığınız bol olsun, fotoğrafla kalın!