Fotoğrafın en doğal hali sokaklardaki hayatı yansıtan, gerçek hayatın içinden kareleri yakalamaktan geçiyor bence. Sokak fotoğrafçılığı, sokağın her halini, insanları, olayları, hikayeleri fotoğrafa aktarmanın en güzel yolu. Sokaklara çıktığınızda, kalabalık mekanlar seçmeye ve doğal pozlar yakalamaya önem gösterin. Aşağıda açıklamaya çalıştığım ipuçları, gerek eğitim aldığım hocalarımdan ve okuduğum makalelerden gerekse kendi tecrübelerimden ortaya çıkmıştır. Basit ipuçları çoğu zaman hayat kurtarır.
1. Doğal Pozlar Yakalamaya Çalışın
Sokak fotoğrafçılığının bence en güzel ve belki de fotoğrafı güzelleştiren yanı, doğal fotoğraflar yakalayabilmek. Bunun için bazen habersiz çekim yapmak durumunda kalabiliyorum tabi ki. Çünkü izin alındığında, insanların doğallığını kaçırma ihtimali maalesef artıyor. Bu nedenle, ben durumu değerlendirip, ciddi bir sorun yaşayacağımı düşünmezsem habersiz çekim yapıyorum, sonrasında da çekimi o kişiye gösterip onayını öyle alıyorum.
2. Kalabalık Mekanlar Tercih Edin
Sokak fotoğrafçılığı için kalabalık ve hareketli mekanları kullanmak çok iyi sonuçlar sağlayabiliyor. Bunun için eğer yeterli ışık mevcutsa, semt pazarları bu iş için iyi bir tercih olabilir. Genel olarak, kalabalık bir caddenin çekim potansiyeli de oldukça yüksektir. Böyle bir ortamda, bize düşen, doğal akışı mümkün olduğunca yalın bir biçimde, olduğu gibi aktarabilmektir.
3. İnsanları Rahatsız Etmeyin
Yukarıda bahsettiğim gibi, cadde, çarşı, pazar gibi kalabalık mekanlar çekim için iyi bir seçimdir ancak fotoğraf çekerken kimseyi incitmemeye ve insanların özel hayatına saygılı olmaya dikkat etmeliyiz. Bu noktada, özellikle çocuklarla çekim yaparken son derece hassas davranmaya dikkat etmeliyiz. Ayrıca, sokakta birisini çektikten hemen sonra kameranın LCD ekrana bakmamaya dikkat ederim, bunun yerine yürümeye devam edip ve biraz ileride fotoğraflarımı kontrol ederim.
4. Gereğinden Fazla Ekipman Taşımayın
Sokak fotoğrafları çekerken genelde yanıma sadece lens ve kamera almaya dikkat ederim. Bazen 2. bir lens de gerekebilir. Ancak tripod gibi büyük aksesuarlar hem hareketi engelleyebilir hem de dikkat çekeriz. Özellikle bazı fotoğraflarda mümkün olduğunca hızlı olmak hatta belki fotoğrafı kovalamak gerekebilir. Bu nedenle mümkün olduğunca serbest olmanızda fayda var.
5. Bel Hizasından Çekim Yapın
Ben çoğu zaman çekeceğim fotoğrafı vizörden görmeye çalışsam da bel hizasından çekim yapmak sokak fotoğrafçılarının kullandığı en bilinen yöntemdir. Bu teknik sayesinde dikkat çekmeden güzel portreler yakalayabilirsiniz. Ancak burada, ekrana bakmadan çekim yaptığımız için bazen kötü sonuçlar elde edebiliriz. Bu şekilde çekim yaparken manuel netleme yapmak zor olacağından kameranızı AutoFocus moduna almanız işiniz kolaylaştıracaktır.
6. Kuralları Unutun
Fotoğraf için sokaklara çıktığımda, teknik anlamda geçerli olan kuralları bazen dikkate almıyorum. Amaç fotoğrafı doğal halde yakalamak. Bu nedenle bazen fotoğrafın tam olarak netlenmediği ya da doğru pozlanmadığı durumlar olabiliyor. Ancak kompozisyon çarpıcıysa ve fotoğrafın verdiği his etkiliyse, bu tür kuralların bir anlamı kalmıyor.
7. Gülümsemenin Gücünü Unutmayın
Gizlice birisinin fotoğrafını çekerken yakalanırsanız yapacağınız en iyi şey en azından benim yaptığım, gülümsemektir. Genelde, karşıdaki insandan da aynı karşılığı alırım. Karşıdan sert bir yanıt alırsam da, gidip özür diler, istemediğini belirtirse, fotoğrafını silip, yoluma devam ederim.
8. Hafıza Kartınızda Yer Açın
Sokaklarda fotoğraf çekerken seri hareket ettiğimiz için bazen doğru pozlama yapmak için yeterli zamanımız olmayabilir. Bu nedenle fotoğraflarımızı RAW formatında çekmek sonraki işlemlerde bu hataları düzelmememize imkan tanır. Ayrıca, bazen seri çekim yapmak zorunda da kalabiliriz. Bunların hepsi, kayıt hızı yüksek ve boş alanı büyük hafıza kartını gerektirir. Hatta bazen yedek bir kart almanız bile faydalı olabilir.
9. Sığ Alan Derinliği için Diyaframınızı Açın
Sokak fotoğraflarında sığ alan derinliği daha hoş görüntüler elde etmemizi sağlar. Bunun için genel olarak diyafram öncelikli modda ve lensimin izin verdiği en geniş diyafram değerinde çekim yapmaya dikkat ederim. Bu sayede istediğim sahneyi ön plana çıkarıp, gerisini kadrajımdan ayıklamaya çalışırım.
10. Ayarlarınızı Hazır Tutun
Az önce de söylediğim gibi, sokak fotoğrafçılığı için diyafram öncelikli mod iyi bir seçim genel olarak iyi bir tercihtir. Tabi, hızı ön planda tutmak gereken pozlamalarda, enstantane öncelikli modu da kullanmak gerekebilir. Genel olarak çok iyi fotoğraflar çektiğimden emin olmadıkça kameramı kapatmamaya çalışırım. Çünkü hiç beklemediğimiz bir anda iyi bir fotoğraf karşımıza çıkabilir ve seri hareket etmek gerekebilir. Bu nedenle yanımda hep ekstra batarya bulundurmaya dikkat ederim.
11. Bağlantılara Dikkat Edin
En ilginç sokak fotoğrafları, sokağın atmosferini yansıtabilenlerdir. Burada dikkat etmek gereken şey, kompozisyonu oluşturan detayları aynı kareye sığdırabilmektir. Örneğin, bir satıcının sadece yüzünü değil dükkanını veya sattığı malları da kompozisyona katarak çok daha etkili sonuçlar alabiliriz.
12. Siyah & Beyaz Hayat Kurtarabilir
Sokak fotoğrafçılığı için siyah beyaz iyi bir tercihtir. Böylece renklerin zaman zaman dikkat dağıtan etkisinden kurtulabilir ve sahnenin pekiştirebiliriz. Sokak fotoğraflarında önemli olan, sahnenin gerisindeki hikayedir. Siyah beyaz, bu hikayeyi çok daha çarpıcı bir biçimde ortaya çıkartmamıza katkı sağlar.
13. Farklı Kompozisyonlar Deneyin
Bazen farklı açılar, daha etkili kompozisyonlar çıkarabilir. Bu nedenle, her zaman göz hizasında fotoğraf çekmek yerine, alçak veya yüksek açılar kullanmayı sürekli aklımda bulundururum. Hatta bazen bu teknikle, sahnenin dışında kalan gereksiz elemanlar kurtulabilirsiniz.
Bu yazıda bahsettiğim konuları “Fotoğraf Ülkesi” YouTube kanalımda anlattığım videomu izleyebilirsiniz.
Işığınız bol olsun, fotoğrafla kalın!